در بازار زیورآلات، تشخیص طلا از سایر فلزات، همواره یکی از دغدغه های اصلی خریداران است. با پیشرفت تکنولوژی و تولید بدلیجات طرح طلا با کیفیت بالا، این چالش پیچیده تر نیز شده است. اما با آگاهی از برخی نکات کلیدی و روش های علمی، می توانید به راحتی تشخیص طلا از زیورآلات استیل را انجام دهید و از خرید خود اطمینان حاصل کنید. اما این موضوع ساده نیست و باید با روش ها و تکنیک های تشخیصی آشنا باشید.
چگونه طلا را از استیل تشخیص دهیم؟
تشخیص طلا از استیل، چه در زیورآلات قدیمی و چه در بدلیجات جدید، نیازمند دقت و استفاده از روش های معتبر است. با در نظر گرفتن این روش ها و استفاده از آن ها، می توانید به سادگی و بدون نیاز به شخص دیگری، بررسی دقیقی داشته باشید. رایج ترین و موثرترین روش های تشخیص طلا از استیل عبارتند از:
1. بررسی کد و علائم حک شده: یکی از ابتدایی ترین و در عین حال مهم ترین روش ها، بررسی کدهای حک شده روی زیورآلات است. طلاهای اصل، معمولا دارای کدهایی هستند که عیار آنها را نشان می دهد. به عنوان مثال، 18K یا 750 برای طلای 18 عیار، و 24K یا 999 برای طلای 24 عیار. گاهی اوقات ممکن است علائم دیگری مانند نشان سازنده یا کشور سازنده نیز روی طلا حک شده باشد. استیل به ندرت دارای چنین کدهایی است، و اگر هم باشد، معمولا کدهایی مانند Stainless Steel یا S.Sروی آن حک شده است. با این حال، باید به این نکته توجه داشت که برخی بدلیجات با کیفیت بالا ممکن است کدهای جعلی را نیز حک کرده باشند، لذا این روش به تنهایی کافی نیست و باید با سایر روش ها ترکیب شود.
2. آزمون مغناطیسی: طلا خالص یک فلز غیر مغناطیسی است. این بدان معناست که به آهنربا جذب نمی شود. برای انجام این آزمایش، یک آهنربای قوی را به زیورآلات نزدیک کنید. اگر زیورآلات به آهنربا جذب شد و به آن چسبید، به احتمال زیاد از استیل یا آلیاژ دیگری با درصد بالایی از آهن ساخته شده است. اما اگر هیچ واکنشی نشان نداد، می تواند طلا باشد.
3. آزمون اسید نیتریک: این روش یکی از مطمئن ترین روش های تشخیص طلا است، اما به دلیل ماهیت خورنده اسید، باید با احتیاط فراوان و توسط متخصصین انجام شود. در این روش، یک خراش کوچک روی قسمت غیر قابل دید زیورآلات ایجاد می شود و سپس یک قطره از اسید نیتریک روی آن قرار می گیرد. واکنش فلز به اسید، نشان دهنده نوع آن است:
-
اگر رنگ سبز شد نشان دهنده استیل یا فلزات پایه دیگر است.
-
اگر بی رنگ ماند نشان دهنده طلای 18 عیار یا بالاتر است.
-
اگر کمی شیری یا قهوه ای شد می تواند نشان دهنده طلای با عیار پایین تر یا طلای سفید باشد.
-
این آزمون باید با استفاده از کیت های مخصوص تشخیص طلا انجام شود که شامل اسیدهای مختلف برای عیارهای متفاوت طلا هستند.
4. بررسی وزن و چگالی: طلا فلزی سنگین و با چگالی بالا است. استیل در مقایسه با طلا، بسیار سبک تر است. اگر دو قطعه زیورآلات با ابعاد مشابه، یکی طلا و دیگری استیل، را در دست بگیرید، تفاوت وزن آنها به وضوح قابل لمس خواهد بود. این روش نیازمند تجربه و آشنایی با وزن طلا است، اما می تواند به عنوان یک شاخص اولیه مفید باشد. برای دقت بیشتر، می توان از روش جابجایی آب (آزمون ارشمیدس) برای محاسبه دقیق چگالی فلز استفاده کرد.
5. ظاهر و درخشش: طلا درخشش خاصی دارد که با سایر فلزات متفاوت است. این درخشش، گرم، عمیق و پایدار است و به مرور زمان کدر نمی شود. استیل دارای درخششی براق و نقره ای است که ممکن است با گذر زمان کمی مات شود، اما زنگ نمی زند و تغییر رنگ نمی دهد.
تشخیص طلای سفید از استیل
تشخیص طلای سفید از استیل به دلیل شباهت ظاهری بیشتر، کمی چالش برانگیزتر است. طلای سفید در واقع آلیاژی از طلا با فلزات سفید مانند پالادیوم، نیکل یا نقره است که با روکش رودیوم پوشانده می شود تا درخشش و سفیدی بیشتری داشته باشد. استیل نیز رنگ نقره ای براق دارد. برای تشخیص این دو از یکدیگر، علاوه بر روش های عمومی که در بالا ذکر شد، می توان به نکات زیر توجه کرد:
- کد حک شده: طلای سفید اصل نیز باید دارای کد عیار (مانند 18K یا 750) و احتمالا حرف "WG" (White Gold) باشد.
- تغییر رنگ روکش رودیوم: روکش رودیوم روی طلای سفید ممکن است به مرور زمان و با استفاده مکرر، کمی ساییده شود و رنگ زرد مایل به خاکستری طلای زیرین نمایان شود. این اتفاق در استیل رخ نمی دهد.
- حساسیت پوستی: برخی افراد به نیکل موجود در آلیاژ طلای سفید حساسیت دارند که می تواند باعث خارش یا قرمزی پوست شود. استیل ضد زنگ معمولا برای پوست حساسیت ایجاد نمی کند.
تشخیص طلا از استیل زرد
بدلیجات استیل با آبکاری طلا، در ابتدا شباهت زیادی به طلای اصل دارند، اما با گذر زمان و استفاده، روکش طلا ممکن است دچار خوردگی یا ساییدگی شود و رنگ نقره ای استیل زیرین نمایان شود. برخی از نکات در مورد تشخیص طلا از استیل زرد عبارتند از:
- یکدستی رنگ: رنگ طلای اصل در تمام قسمت های آن یکدست است و حتی در خراش های عمیق نیز تغییر رنگ نمی دهد. اما در استیل آبکاری شده، با خراش عمیق، رنگ نقره ای استیل زیر روکش مشخص می شود.
- ساییدگی و تغییر رنگ در نقاط تماس: در بدلیجات آبکاری شده، نقاطی که بیشتر با پوست یا لباس در تماس هستند (مانند پشت انگشتر یا قفل گردنبند)، زودتر دچار ساییدگی و تغییر رنگ می شوند. این اتفاق در طلای اصل رخ نمی دهد.
- آزمون با مواد شیمیایی ملایم: می توان از یک پارچه آغشته به کمی سرکه یا جوش شیرین برای پاک کردن زیورآلات استفاده کرد. اگر رنگ پارچه تیره شد، می تواند نشان دهنده طلا باشد، زیرا با برخی ناخالصی ها واکنش نشان می دهد. اما اگر هیچ تغییری نکرد، ممکن است استیل باشد. این روش قطعی نیست و باید با احتیاط انجام شود.
جمع بندی
با ظهور بدلیجات طرح طلا با کیفیت بالا، تشخیص طلا از زیورآلات استیل، نیازمند دقت و آگاهی بیشتری است. گرچه روش های متعددی برای این منظور وجود دارد، اما هیچ یک به تنهایی تضمین کننده صد در صدی اصالت نیست. با توجه به سرمایه گذاری که در خرید زیورآلات انجام می شود، بهترین و مطمئن ترین راه برای تشخیص طلا از زیورآلات استیل، مراجعه به یک مرجع معتبر و استفاده از تخصص و ابزارهای حرفه ای آنها است.