تشخیص طلا از بدلیجات یک فرآیند حساس است که باید با دقت و دانش انجام شود. 15 روش مختلف برای تشخیص طلا از بدلیجات وجود دارد که شامل این موارد است: آزمون اسید نیتریک، استفاده از مگنت، تست حرارتی، تست الکتریکی، تست نوری، تست فشار، تست جریان الکتریکی، تست مغناطیسی، تست وزن، استفاده از محلول آمونیاک، استفاده از لیزر، تست با عکس‌برداری، تست با اشعه X، تست با استفاده از دستگاه‌های طیف سنجی و آزمون فلزات است. هر کدام از این روش ها، دارای کیفیت متفاوتی هستند که به کمک آن ها می توان فلز اصل را از بدل تشخیص داد. روش های دیگری هم هستند که برای تشخیص خانگی طلا از بدلیجات توصیه می شوند. در این مطلب می خواهیم صحت این روش ها را با هم بررسی کنیم. این پیشنهاد را از زودیکا به یاد داشته باشید که تشخیص طلا از بدلیجات را فقط به یک متخصص بسپارید.
تشخیص طلا با آبلیمو
طبق گفته ها برای تشخیص طلا اصل از بدل در شرایط خانگی بسیار ساده و قابل انجام، استفاده از آبلیمو است. این روش بر اساس واکنش شیمیایی بین طلا و مواد اسیدی مانند آبلیمو، هنگامی که فلزی که تقلبی باشد، در تماس با این اسیدها قرار می‌گیرد، واکنش شیمیایی ایجاد میشود که ممکن است به تغییر رنگ آبلیمو شود. این تغییر رنگ به عنوان نشانهای از وجود فلز تقلبی تلقی میشود. در واقع در این روش از واکنش شیمیایی بین طلا و آبلیمو (اسید استیک) استفاده میشود. واکنش اسید استیک با طلا باعث تولید یون‌های طلا میشود که به دلیل تغییرات شیمیایی باعث تغییر رنگ آبلیمو میشود و آن را به رنگ آبی سبز تبدیل می‌کند. این واکنش شیمیایی به عنوان یک آزمون سریع و نهایی برای تشخیص طلا از بدل استفاده میشود، اما مشکلاتی دارد، اولا تغییرات رنگی در آبلیمو نمی‌توانند به عنوان یک معیار دقیق برای تعیین مقدار و خلوص طلا استفاده شوند، زیرا این تغییرات ممکن است به اشتباه تشخیص دیگر فلزات را دهند، ثانیا این روش قابلیت ارائه دقت مورد نیاز برای تجزیه و تحلیل دقیق طلا را ندارد. طلا به طور معمول در معرض آبلیمو (اسید استیک) تغییر رنگ نمی‌پذیرد و نمی توان این روش را به عنوان یک آزمون سریع و نهایی به افراد کمک کند تا برخی از جنس‌ها و فلزات تقلبی را شناسایی کنند.
فرآیند تشخیص طلا از بدلیجات با آبلیمو و نمک
ابتدا آبلیمو (اسید استیک)، نمک (کلرید سدیم) را در ظرف یا پیاله شیشه‌ای بریزید. توجه داشته باشید که مقدار نمک باید به اندازه کمی نسبت به آبلیمو باشد، سپس طلا مورد نظر را در یک ظرف یا پیاله شیشه‌ای قرار دهید. در طی زمانی که طلا در محلول آبلیمو و نمک قرار دارد، تغییراتی را در آن مشاهده کنید به این صورت که اگر طلا واکنش نشان دهد و تغییراتی مانند تغییر رنگ، سوختن یا خوردگی اتفاق بیافتد، احتمالا طلا شما نقره‌ای یا فلزی دیگر به جای طلا است. تشخیص طلا با استفاده از آبلیمو یکی از روشهای ساده و ابتدایی برای تشخیص این فلز گرانبها است، اما باید توجه داشت که این روش به عنوان یک روش دقیق و قطعی برای تشخیص و اندازه‌گیری خلوص طلا قابل قبول نیست. بهترین روش برای تشخیص دقیق و اندازه‌گیری طلا، استفاده از تجهیزات آزمایشگاهی پیشرفته و تخصصی است. این دستگاه‌ها امکان تعیین خلوص و مقدار طلا با دقت بسیار بالا را فراهم می‌کنند و در صنعت معدن، جواهرسازی و سایر حوزه‌های مرتبط استفاده می‌شوند، بنابراین برای کاربردهای مهم و تجاری بهتر است از روشهای پیشرفته‌تر و تجهیزات مخصوص استفاده کرد تا اطلاعات دقیق و قابل اعتمادی در مورد طلا به دست آورد.
روش تشخیص طلا از بدل در منزل
روشهای مختلفی برای تشخیص این فلز از بدلیجات وجود دارد، اما اکثر این روش‌ها نیاز به تجهیزات خاصی دارند که در آزمایشگاه‌ها و مراکز ویژه قابل دسترسی هستند. با این حال، برخی از روشهای ساده و قابل اجرا در منزل وجود دارد.
یکی از روشهای ساده، استفاده از مغناطیس است. در این روش، بدلیجات را در معرض یک میدان مغناطیسی قرار می‌دهیم و مشاهده می‌کنیم که آیا به آن جذب میشود یا نه. اگر بدلیجات به میدان مغناطیسی جذب نشدند، احتمالا آن فلز بدل نیست. اما اگر جذب شد، این نشان می‌دهد که به احتمال زیاد بدل است.
یک روش دیگر، استفاده از محلول سدیم سیانید است. این محلول قادر به حل بسیاری از فلزات است، اما طلا را تبدیل به یون‌های آن می‌کند و باعث تولید رنگ سفید میشود. بدلیجات را در محلول سدیم سیانید قرار داده و سپس با استفاده از محلول کلرید آمونیوم، رنگ سفید تبدیل شده را به رنگ زرد تیره تغییر دهید. اگر رنگ بدلیجات به رنگ زرد تیره تبدیل شده باشد، احتمالا شامل این فلز گرانبها است.
تشخیص طلا با سوزاندن
طلا یک فلز بسیار خاص است و خصوصیت‌های منحصر به فردی دارد که آن را از سایر فلزات متمایز می‌کند. از جمله این خصوصیت‌ها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- نسوختن: طلا در دماهای معمولی و تحت شرایط عادی به سرعت نمی‌سوزد و از اکسیداسیون در معرض هوا محافظت میشود. این ویژگی باعث میشود که طلا همیشه درخشان و طلایی باقی بماند.
- نجات‌پذیری: طلا به سادگی ذوب میشود و میتوان آن را به اشکال مختلف قالب‌بندی کرد. این ویژگی از طلا باعث شده تا از زمان‌های بسیار قدیم مورد استفاده برای تولید زیورآلات و اشیاء هنری باشد.
- استحکام طیفی: طلا به عنوان یک فلز با استحکام طیفی شناخته میشود، به این معنا که در مقایسه با فلزات دیگر در دماهای مختلف و در مقابل تغییرات فشار و تنش‌های مکانیکی، استحکام خود را حفظ می‌کند.
- مقاومت در برابر تماس با مواد شیمیایی: طلا به طور عمومی مقاومت خوبی در برابر تماس با اکثر مواد شیمیایی را داراست و به راحتی با آن ها واکنش نمی‌دهد.
سوزاندن طلا به منظور تشخیص اصالت آن در عمل معمولا به عنوان یک روش معتبر و موثر شناخته نمی‌شود. در واقع این روش ممکن است به فلز طلا آسیب برساند و ارزش آن را کاهش دهد، به خصوص اگر در اجرای آزمایش به نحو نادرستی عمل شود. در عمل تشخیص اصالت طلا از طریق روشهای دقیقتر و معتبرتری انجام میشود.
فرآیند تشخیص طلا از بدلیجات با سوزاندن
آزمایش سوزاندن طلا با استفاده از شعله فندک یکی از روشهای سنتی برای تشخیص طلا از بدلیجات است. این روش بر پایه تغییر رنگ و رفتار طلا در مقابل حرارت است. طلا در مقابل شعله فندک عموما نباید تغییر رنگ دهد و به شکل طلایی باقی بماند. اگر موردی که می‌خواهید تست کنید وقتی به شعله فندک قرار داده میشود تغییر رنگ پیدا کند و سیاه شود، این نشانهای از وجود فلزات دیگر غیر از طلا در آن ممکن است. این فلزات دیگر ممکن است به شکل اکسیدها یا ترکیبات شیمیایی دیگر در حضور حرارت باعث تغییر رنگ می‌شوند. به هر حال، این آزمون تنها یکی از روشهای مختصر و سنتی برای تشخیص اصالت طلا است و نمی‌تواند تضمین کننده تشخیص دقیق باشد.جالب است بدانید معمولا طلا در مقابل شعله روشن تر خواهد شد، به این صورت که وقتی شعله حرارتی روی طلا تمرکز می‌کند، سطح طلا باعث انعکاس و انعکاس نور میشود و به نظر می‌آید که درخشان تر و روشن تر شده است. این ویژگی زیبایی طلا را افزایش می‌دهد و به طلا ارزش ویژه‌ای می‌بخشد.
تشخیص طلا با ماست
تشخیص طلا با استفاده از ماست یک روش معمول نیست در قدیم گفته می‌شد که ماست به دلیل دارا بودن اسید لبنیک، می‌تواند باعث تفکیک طلا از سایر فلزات شود. این روش از دیرباز در صنعت استفاده شده است ولی در حال حاضر، به دلیل عدم دقت و قابلیت تکرار پذیری پایین، کاربرد چندانی ندارد. در واقع تشخیص طلا با استفاده از ماست یکی از افسانه‌های رایج و غیرعلمی است و هیچ اساس علمی وجود ندارد. معمولا این افسانه به این شکل است که اگر ماست را روی طلا بریزید و ماست تغییر رنگ دهد، طلا تقلبی است. این باور نادرست است و برای تشخیص اصولی طلا باید از روشهای علمی و معتبر استفاده کرد. توصیه میشود که برای تشخیص اصولی طلا و انتخاب جواهرات با کیفیت و اصالت، به جواهرسازان معتبر و آزمایشگاه‌های تخصصی مراجعه کنید، همچنین باید از روشهای علمی و معتبر برای تشخیص اصالت طلا استفاده کنید تا از خرید جواهرات تقلبی جلوگیری کنید.
فرآیند تشخیص طلا از بدلیجات با ماست
برای این تست نیاز به یک مقدار کافی از ماست دارید. می‌توانید از ماست کاملا خالص (بدون افزودنی‌های مختلف مانند شکر یا میوه) استفاده کنید، سپس قطعه فلزی خود را برای تست آماده کنید. می‌توانید تمامی قطعه را در ماست غوطه‌ور کنید یا ماست را بر روی طلا اسپری کنید. طلا را در ماست نگه دارید و به مدت حداقل 5 دقیقه منتظر بمانید. در این مدت، ماست با تماس با طلا می‌تواند بافتی از آن را به خود بگیرد. پس از گذشت 5 دقیقه، قطعه طلا را از ماست خارج کنید و به دقت بررسی کنید. اگر طلا تغییر رنگ به سمت سیاه یا کمرنگ‌تر نشان دهد، این ممکن است نشان‌دهنده وجود طلا تقلبی باشد. اگر طلا رنگ خود را حفظ کرده باشد، احتمالاً اصل است.
نکات مهم: توجه به موارد زیر نیز مهم است:
توجه به کیفیت ماست: استفاده از ماست با کیفیتی که خالص و بدون افزودنی‌های غیرمعمول باشد مهم است.
اهمیت طلای تقلبی: غلظت و نسبت طلای تقلبی نیز تاثیر دارد. طلای تقلبی با غلظت پایین‌تر ممکن است تغییر رنگ را به تاخیر اندازد.
تشخیص سریع طلا
برای تشخیص سریع طلا، میتوان از دستگاه‌هایی که به عنوان آنالایزر شناخته می‌شوند، استفاده کرد. این دستگاه‌ها با استفاده از تکنولوژی‌های مختلفی مثل آنالیز با پرتو X و تکنولوژی لیزری، تشخیص سریع و دقیقی از این فلز را ارائه می‌دهند. این دستگاه‌ها به صورت غیر مخرب عمل می‌کنند و نیازی به قطعه برداری یا تخریب قطعات ندارند. برای استفاده از این دستگاه‌ها، کافی است نمونه فلز را در دستگاه قرار داده و دستورالعمل‌های مربوطه را دنبال کنید. در عرض چند ثانیه، نتیجه تست نمایش داده میشود. به طور کلی، دستگاه‌های آنالایزر برای تشخیص سریع و دقیق این فلز بسیار مفید هستند، اما برای اطمینان کامل از اصالت آن، استفاده از خدمات تحلیلی در آزمایشگاه‌های معتبر نیز توصیه میشود.
تشخیص طلا با الکل
طلا به طور عمده در برابر تغییر رنگ حساس نیست و رنگ خود را حفظ می‌کند، مگر این که طلا تقلبی باشد. تغییر رنگ طلا در مواردی که طلا تقلبی یا مخلوطی با فلزات دیگر باشد، می‌تواند به عوامل مختلفی، از جمله ترکیبات شیمیایی در مایعاتی که در آن غوطه ور میشود، برگردد. در مواردی که طلا اصل نباشد و ترکیبی از فلزات دیگر باشد، واکنش‌های شیمیایی بین طلا تقلبی و مواد دیگر در مایع ممکن است به سرعت تغییر رنگ را ایجاد کنند، اما اگر درصد ترکیبات کمتر باشد، احتمالا واکنش‌های شیمیایی کمتری رخ می‌دهد و تغییر رنگ طلا زمان بیشتری می‌برد و ممکن است تا چند روز طول بکشد. تشخیص طلا با الکل یکی از روشهای خانگی است که به شما کمک کند تا تصمیم بگیرید آیا طلایی که خریداری کرده‌اید اصل است یا تقلبی. این روش تخمینی و نهایی نیست و به عوامل متعددی وابسته است، اما می‌تواند به عنوان یکی از ابزارهای اولیه برای بررسی اصالت طلا مفید باشد.
فرآیند تشخیص طلا از بدلیجات با الکل
برای استفاده از این روش، مراحل زیر را دنبال کنید:
- الکل تهیه کنید: برای این روش از الکل خالص (بدون افزودنی‌های دیگر) استفاده کنید. الکل ایزوپروپیلیک (یا اسپیریت) معمولا به عنوان یک گزینه مناسب برای این منظور شناخته میشود.
- آماده‌سازی طلا: قطعه فلزی خود را برای تست آماده کنید. می‌توانید تمامی قطعه را در الکل غوطه ور کنید یا الکل را بر روی آن اسپری کنید.
- زمان تماس: طلا را در الکل قرار دهید و به مدت حداقل 5 دقیقه منتظر بمانید. اگر از روش اسپری استفاده می‌کنید، الکل را در فواصل زمانی مختلف تعدادی بار بر روی طلا اسپری کنید و بعد از گذشت یک روز به نتایج نگاه کنید.
- مشاهده تغییر رنگ: اگر طلا تغییر رنگ به سمت سیاه یا کمرنگ‌تر شود، این ممکن است نشان‌دهنده وجود طلا تقلبی باشد. اگر طلا رنگ خود را حفظ کند، احتمالا اصل است.
برخی از نکات مهم در استفاده از این روش عبارتند از:
توجه به غلظت الکل: الکل با غلظت بالا ممکن است تغییر رنگ را سریع‌تر نشان دهد.
اهمیت طلای تقلبی: غلظت و نسبت طلای تقلبی نیز تأثیر دارد. طلای تقلبی با غلظت پایین‌تر ممکن است تغییر رنگ را به تأخیر اندازد.
شرایط محیطی: نور و حرارت ممکن است بر نتایج تست تأثیر بگذارند.
به هر حال، باید به یاد داشته باشید که این روش تخمینی است و ممکن است به خطاها منجر شود. باید توجه داشته باشید که این روش‌ها نسبتاً ناکارآمد هستند و نمی‌توانند به طور قطعی تشخیص دهنده باشند. برای تشخیص دقیق تر، بهتر است از تجهیزات آزمایشگاهی مخصوص استفاده کنید. همچنین، برای تشخیص اصالت و جلوگیری از خرید بدلیجات جعلی، بهتر است از فروشگاه‌های معتبر و قابل اعتماد خرید و از محصولاتی که دارای نشانهای استاندارد و معتبر هستند، استفاده کنید.